9. PROPAGANDA

Charles Dickens

Propaganda, tarihin başından beri İngiliz derin devletinin en önemli kozlarından biri olmuştur. İngiliz derin devletinin kullandığı propaganda metotları ve medya hakimiyeti, ilerleyen bölümlerde detaylı incelenmiştir. Burada genel hatlarıyla, Osmanlı’nın çöküş ortamını hazırlayabilmek için Türkler aleyhine geliştirilen propagandaya ve propagandacılara yer verilecektir.

Osmanlı Devleti içinde Darwinist ideolojinin yaygınlaştırılması ile propaganda yolları İngiliz derin devleti tarafından daha etkili bir şekilde kullanılabilmiştir. Çünkü bölümün başında da belirttiğimiz gibi, Darwinist ideoloji sadece manevi anlamda çöküşe yol açmamış, aynı zamanda milli şuurun da zedelenmesine neden olmuştur. Milli bilincini büyük ölçüde kaybeden bir toplum içinde propaganda yaymak, yalan haberlerle kamuoyu oluşturmak, provokasyon yoluyla kitleleri olumsuz ve öfkeli bir ruh haline sürüklemek mümkün olmuştur.

Söz konusu durum, kuşkusuz tüm dünya için geçerlidir. Darwinist ideoloji, nefreti daha da körüklemiş, zaten savaşlarla boğuşan dünyada, İngiliz derin devletinin provokasyonlarıyla “Türk nefreti” şaşılacak boyutlara ulaşmıştır. Verilen demeçler, yazılan makaleler ve kitaplar yoluyla, özellikle Avrupa’da, Osmanlı aleyhinde bir kamuoyu oluşturulmuştur. Büyük ölçüde ajanlardan oluşan İngiliz diplomatlar, Avrupa devletlerine, Osmanlı’nın katliamcı olduğunu, “vahşi Türklerin Hristiyanları öldürdüğü” yalanlarını söylemişlerdir. (Türk milletini tenzih ederiz)

19. yüzyılda İngiliz derin devleti, sadece Osmanlı’yı değil, İslam dinini de hedef almıştır. Yapılan provokasyonlarda dinimize yönelik de saldırılar gerçekleştirilmekte ve İngiliz derin devletinin İslam alemini güçsüzleştirme politikası hayata geçirilmektedir. Daha önce çok defa belirttiğimiz gibi, İngiliz derin devletinin en büyük korkusu, Müslümanların kayıtsız şartsız ittifakı ile oluşacak etkili bir İslam Birliği’dir. Söz konusu derin güçler, bunun önüne geçebilmek için tüm güçlerini harcamış ve bu uğurda Osmanlı Devleti’nin önünü kesmek istemişlerdir. Çünkü İslam Birliği’nin Türklerin manevi liderliği ile gerçekleşebileceğinden eminlerdir.

Türkler ve İslam aleyhine yapılan propagandalar için İngiliz siyasetçiler, yazarlar, şairler, tarihçiler, gazeteciler ve gazeteler etkili olarak kullanılmıştır. Bunlardan bazı örnekler aşağıdadır. Yüce dinimizi ve saygın Türk milletini bu çirkin iftiralardan tenzih ederiz.

Türkleri Hedef Gösteren İngiliz Provokatörler

Edward Augustus Freeman	Freeman’ın öğrencisi Arthur Evans

İngiliz politikacılarından Edward Augustus Freeman, İslam’ın engelleyici ve hoşgörüsüz bir din olduğu iftirasıyla ortaya çıkmış ve İslam’ın sözde “despotluğu ve köleliği kutsadığını ve farklı dinlere savaş ilan ettiğini” iddia edecek kadar ileri gitmiştir. Freeman, Müslümanların her zaman bir düşmanının olması gerektiği gibi sapkın bir mantıkla ortaya çıkmıştır. Eğer düşmansız kalırlarsa başka mezhepten kardeşlerine saldıracaklarını iddia etmiştir.

Oxford Üniversitesi’nde eğitmen olan Freeman, öğrencisi Arthur Evans’la birlikte Bosna-Hersek ayaklanmalarının Britanya’daki en büyük destekçisi olmuştur. Bulgar ayaklanması sonrası yaşanan Türk aleyhtarı propagandanın da önde gelenlerindendir.

Freeman bir mektubunda Amerika için “Eğer her İrlandalı, bir zenci öldürse ve bu suçundan dolayı asılsa, bu Amerika güzel bir ülke olur” ifadesini kullanmış olan katil zihniyetli bir ırkçıdır.

19. yüzyıl İngiliz edebiyatçısı Charles Dickens da, Türk düşmanlığını yaygınlaştıranlardandır. 1844 yılında yazdığı “Mevsimdeki Bir Kelime” isimli şiirde Türkleri, kendince “Tanrı’nın yaşayan görüntüsünü merhametsizce yok etmekle” suçlamaktadır. Dickens şiirde, Türklerin vahşi bir cahillik ve kıtlık içinde yaşadığını ve bu özelliklerin, yüksek bir medeniyet kuran İngiliz milletinden çok farklı olduğunu yazmıştır.

Cardinal Newman	Charles Darwin

İngiliz Katolik Kilisesi’ne bağlı olan Kardinal Newman, Türk ve Müslüman düşmanlığının önde gelen savunucularındandır. Türkler hakkındaki iftira dolu sözlerinden bir tanesi şu şekildedir:

Eski dünyanın tam kalbine asırlardır yerleşmiş, yeryüzünün en semereli ve en güzel diyarlarını ve klasik ve dini antikitenin en meşhur ülkelerini hayvani pençesinde tutan ve kendisine ait bir tarihe sahip olmayan barbar güç (Türkler), tüm dünyanın yarı tarihini cahilce mülkiyetinde tutarak, İstanbul ve İznik, İzmit ve Kayseri, Kudüs ve Şam, Musul ve Babil, Mekke ve Bağdat, Antakya ve İskenderiye’nin tarihi isimlerinin mirasına konmuştur.149 (Saygın Türk milletini tenzih ederiz)

Evrim teorisi safsatasını dünyaya tanıtan ve I. ve II. Dünya Savaşları’nın ideolojik arka planını oluşturan Sosyal Darwinizm belasını yayan Charles Darwin de, klasik bir Türk ve Osmanlı düşmanıdır. Aşağıdaki alıntı, Türkiye’de evrim teorisini savunan Darwin hayranlarının gerçekte kimin peşinden sürüklendiklerini görmeleri için önemlidir:

Edwin Pears

40 yıl İstanbul’da yaşayan ve ardından İstanbul’dan zorla uzaklaştırılarak Londra’ya gönderilen Pears, İngiltere’de Türklere duyduğu nefretiyle ön plana çıkmıştır. İngiliz derin devletinin verdiği görevi en iyi şekilde yapmış olacak ki, ülkesine döndüğünde kendisine şövalyelik unvanı verilmiştir. 1876’da Daily News gazetesinde Bulgaristan’daki sözde katliamlarla ilgili makalesi, Türk aleyhtarı protestolara neden olmuştur.

Pears, Yunanistan ve Bulgaristan’da da onursal şövalyelik almıştır. Edwin Pears, Turkey and its People (Türkiye ve İnsanları) kitabında Ermeniler için “Onlar da bizim gibi İndo-Avrupa ırkına mensupturlar” ifadesini kullanmıştır. Pears kitabında, Ermenice konuşanların Türkler tarafından ceza olarak dillerinin koparıldığı iftirasını atacak kadar ileri gitmiştir. Oysa Ermeniler, 500 yıl boyunca, Osmanlı topraklarında bu toprakların bir parçası olarak barış içinde yaşamış, kendi dillerini de rahatça konuşmuşlardır. 1897’de Osmanlı sınırları içinde Ermeni okul sayısı 922’dir.

Edwin Pears’ın 1918’de İstanbul’un işgali hakkında Daily News Gazetesi’ne yazdığı “Konstantinapol’ün Romantizmi” isimli makaledeki şu ifadeleri İngiliz siyasetçinin Türk düşmanlığını göstermektedir:

Görünen o ki Türklerden kurtulmak üzereyiz. Bu kutlu olayın gerçekleşmesi durumunda, dünyadaki tüm Hristiyan ırklarda, zafer şarkıları yükselmeli ve bu ilahiye tüm medeniyet aşıkları katılmalıdır.
Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşayan Hristiyanlar, yüzyıllardır umutlarını korudular. Hayatın zor ve bıkkınlık verici olmasına rağmen istirahat vakti geleceğine ve zulmün karanlık gecesinin bitip yeni günün başlayacağına emindiler.151

William John Hamilton’un Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia (Küçük Asya, Pontus ve Ermenistan’da Araştırmalar) adlı kitabı

İngiliz jeolog William John Hamilton, 1835-1842 yılları arasında Anadolu’yu dolaşarak Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia (Küçük Asya, Pontus ve Ermenistan’da Araştırmalar) kitabını yazmıştır. Kitapta, Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırları içerisinde kalan bölgenin tamamı; coğrafyası, tarihi, yeryüzü şekilleri, bitki örtüsü ve jeolojisi istihbaratçı gözüyle anlatılmıştır. Hamilton’a göre Türk halkının gelecekte gösterebileceği yetenekler çok sınırlıdır. Hamilton buna gerekçe olarak İslam dinini göstermiş ve İslam’a olan karşıtlığını her fırsatta dile getirmiştir.152 Hamilton, Anadolu’yu analiz edip İngiliz derin devletine Türkler aleyhinde raporlar sunan İngiliz derin devletinin gizli ajanlarından bir diğeridir.

Stratford Canning, Osmanlı Devleti’nde uzun süre büyükelçilik görevi yapmıştır. Osmanlı dış siyasetinde sözü geçen İngiliz derin devleti ajanlarından biridir. Tanzimat Dönemi’ne denk gelen 1842-1857 yılları arasındaki görevinde İngiliz dostu Mustafa Reşit Paşa ile yakın bir dostluk kurup İstanbul’daki en güçlü yabancı devlet adamı haline gelmiştir. 1853 yılında Osmanlı ile Rusya arasındaki anlaşmazlıkta barış yolunu engellemiş ve bu sebeple Kırım Savaşı başlamıştır.

Stratford Canning

Civinis Efendi, Canning’in istihbarat şefidir. Rum Civinis Efendi, Ege adası Mikonos’ludur. Yıllarca St. Petersburg’da yaşamış; sarayda Çariçe’nin özel hizmetçilerinden biri olmayı becermiştir. Sarayda görevli bir subayın kızıyla evlenmiş, ancak daha sonra Çariçe’nin mücevherlerini alarak Rusya’dan kaçmıştır. Ardından üzerinde imam kıyafetleri ile Anadolu’da görülmüştür. Cami cami dolaşıp vaaz vermiştir. Civinis Efendi, daha sonra, Ege Denizi’nde yatıyla gezen zengin bir İtalyan rolünde ortaya çıkmıştır. Adını, Comte de Rivoroso olarak değiştirmiştir. Rum asıllı, Fransızca-İngilizce-Rusça konuşan Civinis Efendi herkesin ilgisini çekmeyi başarmıştır. Canning’in takdimiyle Sadrazam Mustafa Reşid Paşa ile tanışmış ve hemen akabinde Sadrazam tarafından kendisine miralay (albay) rütbesi verilmiştir. Böylelikle, İngiliz derin devletinin güdümündeki Osmanlı İstihbarat Örgütü’nün başına geçirilmiştir. Kısa zamanda kurduğu ekibine tanınmış tüccarların, paşaların özel hayatlarını izlettirmeye başlamış ve toplattığı dedikoduları rapor haline getirmiştir. Kısacası, İngiliz derin devletinin üyeleri tarafından kurulmuş olan ilk Osmanlı istihbarat teşkilatının başına, İngiliz derin devletinin ajanlarından biri getirilmiştir.153

Canning döneminde İngiliz vatandaşı William Churchill, Osmanlı Devleti içinde ilk özel gazeteyi çıkarmaya başlamıştır. Serbest piyasayı savunan Ceride-i Havadis, Osmanlı ekonomisinin İngiliz etkisi altına girmesini sağlayacak politikaları savunmuştur. Canning, 1820 yılında henüz 34 yaşında iken Privy Council üyeliğine seçilmiştir. Canning’in, Yunan İsyanı sırasındaki aktif rolü sebebiyle, bir dönem Yunan Kralı ilan edilmesi bile düşünülmüştür. Osmanlı-Mısır donanmasının ateşe verildiği Navarin Deniz Muharabesi’nde, İngiliz ve Rus donanmalarının birlikte hareket etmesini sağlamıştır. 1851’deki Kırım Savaşı öncesinde Canning, Osmanlı yöneticilerini Rusya ile barış şartlarını kabul etmemeye ikna etmiştir. İngiliz Başbakanı William Gladstone, Türklerin Avrupa topraklarından sürülmesi gerektiğini anlattığı Bulgar Dehşeti ve Doğu Sorunu raporunu, Stratford Canning’e ithaf etmiştir.

Canning, Osmanlı’da kötülüğün kaynağının İslam dini olduğunu söyleyecek kadar ileri gitmiştir (Yüce dinimizi tenzih ederiz). İslam dininin adaletsizliğin ve zayıflığın temeli olduğunu iddia eden Canning’e göre, Osmanlı’nın gelişmesi ve zenginleşmesi için İslam’dan uzaklaşması gerekmektedir.

Richard Cobden

İngiliz siyasetçi Richard Cobden, Türkiye ziyareti dönüşü Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada, Osmanlı İmparatorluğu’nun bağımsızlığının ve bütünlüğünün korunmasının imkansız olduğunu savunmuştur. İngiltere’nin kendine müttefik olarak her geçen gün yok olmakta olduğunu iddia ettiği Müslümanlığı değil, İmparatorluğun Hristiyan vatandaşlarını kabul etmesinin akılcı olacağını iddia etmiştir. Cobden’in Avam Kamarası’ndaki sözleri şöyledir:

Muhammedizm [İslam dinini ve Sevgili Peygamberimiz (sav)’i tenzih ederiz] kesin olarak sürdürülemez. Bu ülkenin insanlarının, bu yok olmakta olan inancı korumak için mücadele vermelerinden sadece üzüntü duyarım. Türkiye’yi Avrupa haritasında tutabilirsiniz. Hatta ülkenin adını Türkiye olarak kullanmaya devam edebilirsiniz. Ama Muhammedi (İslami) bir iktidarı koruyabileceğinizi hiçbir zaman aklınıza bile getirmeyin.154

Bugün Richard Cobden’in ölümünün üzerinden 150 yıl geçmiştir. Fakat onun beklentilerinin aksine Anadolu toprakları milyonlarca Müslümanın yuvasıdır. Müslümanların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Ezanlar hiç susmamıştır, hiç susmayacaktır. Camiler Müslümanlar tarafından imanla ve sevgiyle doldurulmaktadır. Dolayısıyla, İngiliz derin devletinin geçmişten beri süregelen en büyük arzusu gerçekleşmemiştir ve gerçekleşmesi imkansızdır. İngiliz derin devletinin bugün bu yönde gösterdiği çabalar boşa gidecek, İslam ile yoğurulmuş topraklar, büyük ve barış dolu bir İslam Birliği ile taçlanacaktır.

Allah, suçlu-günahkarlar istemese de, hakkı (hak olarak) Kendi kelimeleriyle gerçekleştirecektir. (Yunus Suresi, 82)

Churchill, İslam’a keskin ifadelerle cephe almış İngiliz derin devletinin bir üyesidir. Resimlerde Winston Churchill, Joseph Stalin ve Harry Truman ile birlikte.

İngiltere’de İçişleri Bakanı, Donanma Bakanı, Savaş Bakanı, Maliye Bakanı, Dışişleri Bakanı ve son olarak da Başbakan olarak görev yapan Winston Churchill, İslam dini ve Müslümanlar hakkında defalarca iftiraya varan ifadeler kullanmıştır. İngiliz derin devletinin oldukça tanınmış bir üyesi olan Churchill’in bakış açısını ve İngiliz derin devletinin İslam düşmanlığını daha iyi anlayabilmek için bu sözlerin bilinmesi önemlidir. Churchill’in sözlerinden bazıları şunlardır: [Burada geçen tüm ifadelerden yüce dinimiz İslam’ı ve Sevgili Peygamberimiz (sav)’i tenzih ederiz]

1883-1907 yılları arasında sömürge Mısır’ında İngiliz Yüksek Komiserliği yapan Evelyn Baring ya da diğer adıyla Lord Cromer’e ait şu sözler İngiliz emperyalizminin Müslüman dünyasına hükmetme sevdasını gözler önüne sermektedir:

Hindistan Müslümanları, Avrupa’daki Türk hakimiyetinin çökmesi sonucunda, İngiltere merkezli olarak yeni bir düzenin yükseldiğini fark etmelidirler.156

Lord Cromer’in İslam’a ve Müslüman Toplumlara Bakış Açısı

Lord Cromer, 19. yüzyılda dünyayı en vahşi yöntemlerle sömürge haline getiren İngiliz derin devleti yöneticilerinin çirkin bir örneğidir. Kendisinin, üstün ırkın temsilcisi olduğuna inanan, Darwinist, kibirli ve ırkçı bir adamdır. Müslüman dünyasını yerle bir eden zihniyeti tanımak adına Cromer’in bakış açısını kendi sözleri ile anlatalım1 (İslam’a yönelik ifadelerden yüce dinimizi tenzih ederiz): İngiliz derin devletinin, Mısır’ın kendini İslam’a göre yönetmesine izin vermeyeceği Avrupa’nın, Mısır’da tamamen Müslüman ilkelerinde, gerici bir hükümetin kurulmasına öylece seyirci kalacağını sanmak mantık dışıdır. Mevzubahis maddi çıkarlar bunun için fazla önemlidir. Yeni kuşak Mısır halkı, Batı uygarlığının gerçek ruhunu özümsemeye ikna edilmeli veya zorlanmalıdır. Kadın haklarına gerçek bakış açısı Lord Cromer, Müslümanlara kadın hakları konusunda ders verirken, kendisi İngiliz kadınlarına oy kullanma hakkı verilmesine karşı kampanya yürüten ve zamanında başkanlığını da yaptığı B.K. “Kadınların Oy Kullanması Karşıtı Erkekler Derneğinin” bir üyesiydi. Müslümanlara bu konuda ders vermeye kalkışan söz konusu zihniyete en iyi cevap Mustafa Kemal Atatürk’ten gelmiştir. Atatürk, 1934’de, pek çok Avrupa ülkesinden önce kadınlara seçme ve seçilme hakkı veren kanunu onamıştır. Lord Cromer, Mısır’ın “özerkliği” ile neyi kastettiğini şöyle açıklamıştır: Avrupalıların, Mısır’ın özerk yönetiminden bahsederken genel olarak neyi kastettiğini ele alalım. Eğer kastettikleri şey Mısır halkının kendini, kendi kaba anlayışlarına göre yönetmesine izin verilmesi olsaydı, onları özyönetim sanatında eğitme vazifesi oldukça kolay olurdu. Hatta böyle bir vazifeye girişilmesini gerektirecek bir ihtiyaç olmazdı. Avrupalıların, Mısır’ın özyönetiminden kastettikleri şey, Mısır halkının, kendi ıslah edilmemiş eğilimlerinin peşinden gitmelerine müsaade edilmeden, yalnızca Avrupalıların uygun gördüğü yönetim şekli ile kendilerini yönetmelerine izin verilmesidir. İngilizlerin, laik ‘Müslümanlardan’ oluşan yeni bir elit iktidar sınıfı yaratması İşin aslı şudur ki, Mısırlı bir Müslüman genç, Avrupai eğitimin çarkından geçerek İslamcı görüşünü yitirir… Mısır toplumu bir değişim içerisinde olduğundan, bu sürecin doğal bir sonucu olarak, pek çoğu hem Müslümanlıktan uzaklaştırılmış, hem de içi boş Avrupai bireyler ortaya çıkmıştır. Avrupa uygarlığının Mısır’a getirilmesi konusunu ele alırken şu unutulmamalıdır ki, İslam asla ıslah edilemez; diğer bir değişle, ıslah edilmiş İslam, İslam olmaktan çıkar; artık başka bir şeydir. İngiliz eğitiminden geçmiş ‘Müslümanların’ İslam’ı ve alimleri hor görmeleri Avrupalılaştırılmış Mısırlı, çoğu durumda yalnızca ismen bir Müslüman’dır. Anlayışlı bir Avrupalı, “Âlim’e”, yalnızca kadim bir inancın, hürmeti fazlasıyla hak eden bir temsilcisi olduğu için ilgi duymaz; her ne kadar dini Hristiyanlık olmasa da, dindar bir şahıs olduğu için yakınlık duyar. Öte yandan Avrupalılaştırılmış Mısırlı, “Âlim’e” sonradan görme bir aydının sahip olduğu tüm o kibirle yaklaşacaktır. Deneyimsel bilgisinin getirdiği üstünlük hissiyle, “Âlim’i”, katlanılması gereken ve hatta zaman zaman politik amaçlar doğrultusunda istifade edilebilecek, ancak saygı duyulmayı hak etmeyen, sosyal bir harabe olarak görecektir. Yeni ‘Müslümanların’ Hristiyanlara olan tahammülsüzlüğü Her ne kadar Avrupalılaştırılmış Mısırlı tam anlamıyla bir Müslüman olmasa da, çoğunlukla Hristiyanlara karşı Avrupai eğitim almamış gelenekçi bir Müslüman kadar, hatta bazen daha da fazla tahammülsüz olur. Hristiyanlara karşı sıklıkla büyük bir nefret besler ve bunun sebebi kısmen, temas kurmuş olduğu Hristiyanların birçoğunun nefret edilmeyi hak ettiğini düşünmesi, kısmen de Avrupalılaştırılmış Mısırlının, Hristiyan’ı, kendinin sahip olması gerektiğini düşündüğü mevkileri, Avrupalılık sıfatı dolayısı ile elinde bulunduran bir rakip olarak görmesidir.

1.. Abdullah Al Andalusi, “Lord Cromer on the British Colonial Project for Egypt”, Abdullah Al Andalusi, 23.12.2013, https://abdullahalandalusi.com/2013/12/23/a-brief-word-by-lord-cromer-on-the-british-colonial-project-for-egypt/

Tarihten Alınacak Ders

Yukarıda adı geçen kişiler bilgisiz, cahil ya da kandırılmış kişiler değildir. Bu kişiler, İngiliz derin devleti tarafından itina ile seçilmiş, yıllarca Türkler arasında yaşamış, Anadolu’yu bir uçtan bir uca dolaşmış, Türk insanından hürmet, saygı ve dostluk görmüş, fakat buna rağmen İngiltere’ye döndüklerinde Türk ve Müslüman düşmanlığının bayraktarlığını yapmışlardır. Burada alıntı yaptığımız kişiler, İngiliz derin devletinin Müslüman ve Osmanlı düşmanlığını temsil eden kişilerin sadece küçük bir kısmıdır. İngiliz derin devletinin bankacıları, bilim adamları, gazetecileri, politikacıları, askerleri, diplomatları ve akademisyenleri 200 yıl boyunca topyekûn bir saldırı yapmışlardır. İngiliz derin devletinin hakimiyet alanının büyük bir kısmını, bu vasıflarla Osmanlı topraklarına girmeye hak kazanan ajan provokatörler sağlamıştır. Osmanlı’nın dağılma sebeplerinden en büyüğü, söz konusu ajan provokatörlerin yaptığı provokasyonlar ve kullandıkları münafıklardır.

İngiliz derin devletinin İslam dinini hedef alan bu sinsi politikası, Osmanlı yıkılana kadar devam etmiştir. Aynı politika, hala Türkiye ve Ortadoğu için aktif olarak kullanılmaktadır. Bir kısım ajan provokatörler bu konuda hala görev başındadırlar ve söz konusu ülkelerde kullandıkları münafıklar ve yancılar yoluyla, halen bu propagandayı yaygınlaştırmaya çalışmaktadırlar. Bu sinsi plana karşı kurulacak en büyük set, Müslümanların ittifak ettiği güçlü bir İslam Birliği’dir. Müslümanlar topyekûn bir sevgi birliği içinde olduklarında, hiçbir hain planın bu coğrafyada etkili olma imkanı yoktur. İngiliz derin devleti, işte bu sırrı çok iyi bilmektedir. Tarih boyunca İslam, işte bu nedenle derin güçler tarafından daima hedeftedir.

1900’lü yıllarda İstanbul Tophane Camii

1900’lü yıllarda İstanbul – Valide Sultan Camii

19. Yüzyılda İngiliz Derin Devletinin Sesi, The Times Gazetesi

“The Times Gazetesi, dünyanın en büyük güçlerinden biridir. Aslında ondan daha büyük bir güce sahip hiçbir şey bilmiyorum.” ABD Eski Başkanı Abraham Lincoln 19. yüzyıl, basının dünya politikaları üzerindeki etkisinin zirve yapmaya başladığı bir dönemdir. İngiltere de bu etkiden nasibini almıştır. The Times Gazetesi, bu dönemde basılan yüzlerce farklı gazetenin önünde yer almıştır. İngiliz derin devleti, kamuoyu görüşlerini ve siyasi kararları bu gazete üzerinden şekillendirmiştir. The Times Gazetesi, başlangıcından itibaren bilgiye ulaşma hızı ile öne çıkmıştır. Uluslararası birçok gelişme, İngiliz Hükümeti’nin resmi kanallarından kimi zaman 48 saat önce The Times Gazetesi‘nde yer almıştır. Dönemin Adalet Bakanı Lord Lyndhurst, The Times Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Thomas Barnes’ı “ülkedeki en güçlü insan” olarak nitelendirmiştir. Bunun ana sebebi The Times Gazetesi‘nin 1855 yılında ulaştığı günlük 70 binlik tirajdır. Bu rakam, dönemin Londrası’nda basılan tüm gazetelerin toplamının 3 mislidir. The Times‘in uluslararası haber ağı, gazeteyi tüm Avrupa’nın en önemli gazetesi haline getirmiştir. Avrupa’nın dört bir yanındaki devlet adamları gelişmeleri bu gazeteden takip etmeye başlamışlardır. Fransız Başbakanı Francois Guizot, The Times Gazetesi ile defalarca açık tartışmalara girmiştir. Rus Çarı I. Nikola, İngiltere’nin ültimatomunu resmi kuryeden önce The Times Gazetesi‘nden öğrenmiştir. Gazetenin 21 Haziran 1861’deki sayısı 24 sayfadır. 144 kolon yazı vardır ve 4 bin reklam verilmiştir. Osmanlı’nın büyük toprak kayıplarına sebep olan Berlin Anlaşması’nın 64 maddesinin 57’si daha imzalanmadan, The Times Gazetesi‘nde yayınlanmıştır. The Times Gazetesi, 100 yıl boyunca Osmanlı’da çıkan tüm ayaklanmaları desteklemiştir. Her uluslararası sorunda, Türk düşmanı ve Osmanlı karşıtı bir tutum izlemiştir. İleriki sayfalarda Bulgaristan ayaklanması konusunda, The Times Gazetesi‘nin o dönemdeki kışkırtıcı tutumunu detayları ile inceleyeceğiz. Günümüze ait kısa bir not düşelim: The Times Gazetesi‘nin bugünkü sahibi Robert Murdoch’tur. Murdoch, Fransa’daki Charlie Hebdo saldırısından sonra sosyal medyada yazdığı, “Müslümanların çoğunluğu barışsever olabilir ama içlerinde büyüyen cihatçı kanserin farkına varıp onu ortadan kaldırılana dek onlar da sorumlu sayılmalıdır” mesajı ile İslam dünyasından tepki almıştır. Gezi Olayları sırasında Türkiye karşıtı görüşleri ile tanınan yazar Claire Berlinski tarafından kaleme alınan ve The Times‘da yayınlanan ilanda, Türk Hükümeti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, Nazilere ve Hitler’e benzetilirken; milli iradeye saygı mitingleri için Nazilerin Nürnberg mitingi ifadesi kullanılmıştır.1 (Söz konusu ithamlardan, değerli Hükümetimizi ve Sayın Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ı tenzih ederiz)

1. “So-called Celebs, Who Signed the Times Gezi Letter Were ‘Deceived’: PM Erdoğan”, Hürriyet Daily News, 26 July 2013, http://www.hurriyetdailynews.com/so-called-celebs-who-signed-the-times-gezi-letter-were-cheated-pm-erdogan.aspx?pageID=238&nID=51487&NewsCatID=338

Dipnotlar:

149. John Henry Newman, Historical Sketches, Volume 1, London: Aeterna Press, 2014; ‘Gladstone and the Bulgarian Atrocities’, Ellopos, http://www.ellopos.net/politics/turkey-blight/gladstone.asp?pg=3

150. Francis Darwin, The Life and Letters of Charles Darwin, Vol. I, New York: D. Appleton and Company, 1888. s. 285-286

151. “The Telegraph (Brisbane, QLD), 18 Oca 1919”, Myheritage, https://www.myheritage.com.tr/research/collection-10450/avusturalyali-gazeteler?itemId=56619410&action =showRecord#fullscreen

152. William John Hamilton, Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia, Vol. I, John Murray, London:1842

153. Soner Yalçın, “Osmanlı İstihbarat Teşkilatı İngiliz Elçisinin Israrıyla Kuruldu”, Hürriyet, 10.03.2010, http://www. hurriyet.com.tr/osmanli-istihbarat-teskilati-ingiliz-elcisinin-israriyla-kuruldu-6102121

154. Doğan Gürpınar, “The Rise and Fall of Turcophilism in Nineteenth-Century British Discourses: Visions of the Turk, ‘Young’ and ‘Old”, British Journal of Middle Eastern Studies, Vol. 39, Issue 3, 2012.

155. David Mikkelson, ‘Churchillislam’, Snopes, 08.01.2015, http://www.snopes.com/politics/quotes/churchillislam.asp

156. Evelyn Baring, Political and Literary Essays, 1908–1913, London: Cambridge University Press, 2010